Toegegeven, het is een ietwat eigenaardig karaktertrekje van mezelf dat ik de emoties die ik in het leven ervaar soms liever toevertrouw aan het papier dan ze rechtstreeks aan te pakken. Dit is misschien wel een laffe kant. Daar zou je je voor kunnen schamen.
Schaamte is naar mijn mening een belangrijke emotie. Je bent er of heel open in of juist enorm gesloten. Ik denk dat ik van de laatste categorie ben. Zelfs met de mensen die heel dicht bij mij staan deel ik niet tot nauwelijks mijn schaamte. En zelfs nu blijkt dat, ondanks mijn grote voornemens vandaag, zelfs het opschrijven van een aantal varianten van mijn schaamte, mij simpelweg niet lukt. Middels een snelle zelfanalyse kom ik tot oorzaken als angst voor afwijzing, er niet bij mogen horen of simpelweg de bevestiging krijgen dat ik mij inderdaad moet schamen. De schaamte beperkt mij in mijn dagelijks leven en eigenlijk schaam ik mij weer voor mijn schaamte. Zoiets als vliegschaamte. Zullen we het schaamschaamte noemen? Resultaat is echter wel dat het mij op momenten minder gelukkig maakt. Hoe fijn zou het zijn om zonder schaamte te kunnen leven?
Maar wat doet deze emotie dan eigenlijk precies met mij waardoor ik niet schaamteloos leven of handelen kan? Waarom laat ik de schaamte mij vaak dagelijks beperken? Sterker nog, waarom schaam ik mij voor mijn schaamte? Om het antwoord te vinden wil ik in eerste instantie opnieuw dicht bij mijzelf blijven. Ik kom als vanzelf op de emotie onzekerheid. Mijn eerste reactie is dus dat de schaamte, in al zijn facetten, mij onzeker maakt en daarmee mijn negatieve schaambeeld bevestigd. Of misschien juist wel vertroebeld. Voor mij is mijn schaamte de waarheid met als gevolg dat ik vaak gedachten van anderen over en gevoelens voor mij invul. Op deze manier bevestig ik zelf dus elke keer het beeld wat ik denk dat men van mij heeft.
Maar hoe zou het zijn als je zonder schaamte kunt leven? Wat een vrij leven kun je dan hebben. Je nergens voor schamen moet een openbaring zijn. Weg met die last! Totdat ik in mijn lunchpauze social media afstruin. Ik lees ongegeneerde reacties vol met doodsverwensingen en erger op een bijdrage van Mark Rutte. Zie de niets verhullende resultaten van een schaamlip correctie in een advertenties en tussendoor word ik uitgenodigd om ´legitiem´ vreemd te gaan in mijn second live. Tja…
De schaamteloosheid die ik stilletjes wenste na te streven brengt mij eigenlijk steeds vaker meer en meer schaamte. Ik verbaas mij echt over de vrijheid die men om mij heen zich denkt te kunnen permitteren. De persoonlijke vrijheden maar ook die van de journalistiek. Ongegeneerd en ongevraagd krijg je bijna dagelijks de meest gruwelijke beelden voorgeschoteld welke mijn normen en waarden flink vervagen. Ik moet het maar normaal vinden. Get used to it! Maar ik vind het niet normaal.
Het resultaat is een sterk gevoel van schaamte. Plaatsvervangende schaamte. Pff.. heb ik weer….
Marc van der Seijs
24 april 2022
