Na drie dagen zwoegen in de tuin en overal spierpijn, lees ik een artikel in de NRC waarin wordt opgeroepen om je tuin te laten verwilderen. Een stuk tuin een jaar niet aanraken en kijken wat er gebeurt, wat ontkiemt en welke beestjes zich vestigen. Wij zijn net een paar keer naar de milieustraat gereden met een auto vol snoeihout en tuinafval dus voor ons komt dit experiment helaas te laat.
‘De wilde tuin’ is een crowd sourcing project van Tilburg University en NRC.[1] Deelnemers doen mee door een vierkante meter tuin vrij te maken en dat vervolgens een jaar lang niet aan te raken. De aanmeldingen van natuurminnende NRC lezers stromen binnen. Vooral uit de Randstad. Niet omdat daar de tuinen zo groot en netjes zijn maar omdat daar de meeste NRC lezers wonen.
Het enthousiasme voor tuinieren is niet alleen onder die groep groot. Het aantal groene balkons neemt al jaren toe, evenals de aanmeldingen voor volkstuintjes. En de lange Corona periode heeft er nog een schepje bovenop gedaan. Uit cijfers van het CBS en Retailinsiders [2] blijkt dat de omzet van tuincentra in het eerste Corona jaar met 20% is gestegen. Opvallend is wel dat vooral de dode materialen flink in de plus gingen.
Daarmee wordt alles behalve plantjes bedoeld. Voor wie laatst nog in een tuincentrum is geweest, komt dat niet als een verrassing. Op zoek naar de bodembedekkers moet je je eerst zigzaggend een weg banen door de woonaccessoires en geurkaarsen. Waarna de krabpalen en hondenmanden aan de beurt zijn. En dat zijn nou precies de productgroepen die goed scoren in de tuinbranche. Het tuincentrum is een uitje voor het hele gezin geworden.
De echte tuinfanaten laten zich daardoor niet afschrikken en hebben vooral online hun zaadleveranciers en forums gevonden. En zij hadden sowieso al ontdekt dat je van tuinieren blijer en gezonder wordt. Want tuinieren helpt bij stress en somberte. Het is wetenschappelijk bewezen dat de hartslag en de bloeddruk ervan dalen en dat na verloop van tijd het serotonine-niveau stijgt. Dat schrijft Sue Stuart Smith in haar boek Tuinieren voor de geest [3]. Het vat samen wat de wetenschap tot op heden heeft onderzocht en ontdekt over de heilzame werking van tuinieren. Elk zaadje is immers een kans, een potentieel cadeautje. “En door te woelen in de aarde komen bacteriën vrij die, wanneer we ze inademen, een weldadige werking hebben,” aldus Smith.
De tuinhype lijkt een blijvertje. Zelf kweken is een uitkomst met de toenemende behoefte aan meer seizoensgebonden en biologische groenten. En door de steeds groter wordende energiecrisis is het kopen van een bakje blauwe bessen uit Chili straks helemaal onbetaalbaar. Voor wie geen tuin heeft, worden steeds slimmere oplossingen bedacht waardoor de balkonkas en de vensterbanktuin voor iedereen haalbaar is.
Wij gaan sowieso ons tuinplan herzien om het meer toekomstproof te maken. Dan denk ik niet meteen aan verwilderen. Wel aan de oogsttijd van de moestuin beter reguleren zodat we het hele jaar door seizoensgroenten kunnen eten. En beter watermanagement. Daarnaast lijkt het me een goed idee om tijd vrij te maken zodat we vaker met onze handen in de aarde kunnen zitten. Daar worden we blijere mensen van.
Patrice Ooms
7 maart 2022
[1] www.nrc.nl 23 februari 2022 De Wilde Tuin. Merel Wiersma
[2] www.retailinsiders.nl / www.CBS.nl
[3] Tuineren voor de Geest, Sue Stuart Smith
