Zonnepanelen op het dak, dat is inmiddels een vertrouwd gezicht. Maar skiën op het dak is niet bepaald van alledag. Toch is het mogelijk. Architectenbureau BIG [1] ontwierp in Kopenhagen een afvalverwerkingsbedrijf met op het dak een klimmuur, wandelpad en skipiste.
Bovenstad
Steeds meer architecten ontdekken de mogelijkheden van het dak. Architect Anders Berensson [2] ontwierp een concept voor Stockholm genaamd ‘Klarastaden’. Deze wijk bestaat uit diverse woontorens met parkjes op het dak. De gebouwen worden door middel van loopbruggen met elkaar verbonden. Zo kunnen mensen een ‘luchtwandeling’ maken in een groene oase. Ook architect Winny Maas (MVRDV) [3] is bezig met een conceptontwikkeling voor een zogenaamde ‘bovenstad’.
Ongekende mogelijkheden
In deze tijd van urbanisatie en klimaatverandering kan het dak uitkomst bieden. Nieuwbouwprojecten op bestaande gebouwen is mogelijk. Gezien de steeds duurder wordende m2 prijs en schaarste van grond, een aantrekkelijk alternatief.
Ook biedt het dak ruimte voor bijvoorbeeld school- en speelpleinen, expositieruimtes, een openlucht bioscoop en horeca. Het mooie uitzicht krijg je er gratis bij.
Vergroening
De vergroening van steden vindt op grote schaal plaats. Zo ook op grote hoogte. Een groen dak zorgt voor stikstofopname, verkoeling, wateropname (en daardoor minder riool overstort), geluidsabsorptie, biodiversiteit en een beter leefklimaat.
In opdracht van Urgenda heeft de Rijkuniversiteit Groningen een onderzoek gedaan naar braakliggende daken in de steden. De RUG constateert dat er in Amsterdam 11 km2 en in Rotterdam 12,7 m2 dakvlak klaar ligt voor vergroening
Voedsel
Diverse restaurants en scholen verbouwen hun eigen biologische voedsel op het dak.
In Parijs wordt volgend jaar de grootste stadsboerderij [4] ter wereld geopend. Boven op het dak van een entertainment complex komt 14.000 m2 landbouwgrond.
Tijdens de Dutch Design Week heeft het project ‘Powerplant’ van ontwerpster Marjan van Aubel [5] de Public Award gewonnen. Een energie neutrale plantenkas die voor voedselproductie op het dak geplaatst kan worden.
Architectenbureau MVRDV bedacht in Tainan (Taiwan) een agrarisch dak [6], passend in een agrarisch landschap met eronder een voedselmarkt.
Festivals
Dat de aandacht voor daken groeit blijkt ook uit twee nieuwe festivals. Zo zijn er de `Rotterdamse Dakendagen’ en hebben ze in Amsterdam ‘ROEF’, het hoogste festival van Nederland.
Toekomst
Hoe ziet de stad er in de toekomst uit als wij de daken teruggeven aan de natuur en voorzien van aantrekkelijke ontmoetingsplekken en vertier? Laten we dan de rest van de wereld links liggen en gaan we alleen nog maar op vakantie in eigen stad? Lekker kamperen bij de Stadsboer met een skiheuvel en zwembad op het aanliggende dak.
Even de benen strekken middels een kleine luchtwandeling en ‘s avonds een drankje in de rooftopbar voor het mediterrane gevoel. Naar zee hoeft ook niet meer want zelfs het strandgevoel is te creëren op het dak. Binnenkort wordt er in Amsterdam een appartementencomplex met duinlandschap en zoutwaterzwembad op het dak gebouwd [7]. Voor social media addicts is er zelfs een ‘instagrammable’ dak [8] met leuke opblaasvormen. Lekker weg in eigen land met een wereld aan mogelijkheden. Kunnen we met z’n allen uit ons dak gaan!
Lena
5 november 2019
v.l.n.r. Architectenbureau BIG | CopenHill, Anders Berensson Architect | Klarastaden, Stockholm, Paris Expo Porte de Versailles | Urban Farming Paris | Pascal Hardy, SKNYPL | Inflatable ETFE Garden for Seoul Hall of Urbanism and Architecture
[1] Architectenbureau ‘BIG’ https://big.dk/#projects-arc
[2] Anders Berensson | Klarastaden http://andersberenssonarchitects.com/work/klarastaden/
[3] MVRDV |De dromen van Winy Maas | Bovenstad https://www.archined.nl/2016/06/de-dromen-van-winy-maas/
Winy Maas at Knowlwdge Day https://www.mvrdv.nl/events/1348/winy-maas-at-rotterdam-rooftop-days
[4] The World’s Largest Urban Farm Opens Next Year in Paris
https://www.archdaily.com/923857/the-worlds-largest-urban-farm-opens-next-year-in-paris
[5] Power Plant. In collaboration with The New Institute, architect Emma Elston, researcher Yasmine Ostendorf , Physee and University of Amsterdam. https://marjanvanaubel.com/power-plant-2/
[6] Tainan Market https://www.mvrdv.nl/projects/391/tainan-market
[7] Appartementen met op het dak een duinlandschap. http://www.stedebouwarchitectuur.nl/artikel/300719/appartementen-met-op-het-dak-een-duinlandschap
[8] SKNYPL Designs Inflatable ETFE Garden for Seoul Hall of Urbanism and Architecture. https://www.archdaily.com/922953/sknypl-designs-inflatable-etfe-garden-for-seoul-hall-of-urbanism-and-architecture