Al jaren ben ik gefascineerd door het begrip ‘vertrouwen’. Deze interesse is vermoedelijk mede ingegeven door mijn werkzaamheden in de financiële dienstverlening, waar ‘herstel van vertrouwen’ hoog op de agenda staat van mijn opdrachtgevers. Dat vertrouwen te voet komt en te paard gaat, weet deze sector maar al te goed.
Ook de afgelopen week was vertrouwen, of liever het gebrek hieraan, weer volop aanwezig in de chocoladeletterkoppen van diverse Nederlandse media. En dan heb ik het nog niet eens over de vertrouwensissues in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten ten aanzien van hun (minister-) presidenten Johnson en Trump.
Confidence versus trust
Ons containerbegrip ‘vertrouwen’ kent in de taal van de heren Johnson en Trump de vertalingen ‘confidence’ en ‘trust’. Als we de hierboven getoonde mediakoppen letterlijk vertalen zouden deze, zelfs in de Engelse tabloids, genuanceerder overkomen.
‘Confidence’ betekent vertrouwen dat iets verloopt zoals je verwacht. ‘Confidence’ is daarmee strikt persoonlijk. Jij kunt immers andere verwachtingen hebben dan ik ten aanzien van het vrouwenquotum, de betrouwbaarheid van reisorganisaties of de uitkomst van Brexit. ‘Trust’ daarentegen is een houding die risicovolle keuzes toelaat. Zonder ’trust’ worden handelingen in onzekere situaties vrijwel onmogelijk. ‘Trust’ is noodzakelijk voor het functioneren van de overheid, banken en het pensioenstelsel. ‘Trust’ daarentegen is een houding die risicovolle keuzes toelaat. Zonder ’trust’ worden handelingen in onzekere situaties vrijwel onmogelijk. ‘Trust’ is noodzakelijk voor het functioneren van de overheid, banken en het pensioenstelsel.
Trust Barometer
Het communicatie-marketingbureau Edelman publiceerde begin dit jaar voor de 19e keer hun Trust Barometer. Edelman doet jaarlijks een vertrouwen- en geloofwaardigheidsonderzoek (5) naar de mate van vertrouwen in instituties, uitgevoerd in 27 landen, met in totaal 33.000 respondenten.
Dit jaar liet de barometer zien dat in Nederland het vertrouwen in overheid, bedrijfsleven, media en niet-gouvernementele organisaties het afgelopen jaar nagenoeg stabiel was.
Met een score van 60% bleef de index voor het bedrijfsleven in de ‘vertrouwenszone’.
Media en overheid bevinden zich met grotendeels ongewijzigde scores van 56% en 54% in de ‘neutrale zone’.
Met een Trust-score van 47% zijn NGO’s het enige type organisatie dat wordt gewantrouwd door het Nederlandse publiek.
Veel vertrouwen in werkgever, maar Nederlanders pessimistisch over de toekomst
Volgens de Trust Barometer 2019 vertrouwen Nederlanders hun werkgever nu meer dan de overheid, het bedrijfsleven, media en NGO’s. Dit terwijl ruim 66% van de ondervraagde Nederlanders pessimistisch is over de toekomst. 20% van de ondervraagde Nederlanders zijn bang om hun baan te verliezen. Nederland is daarmee het op vier na meest pessimistisch gestemde land ter wereld.
Geen korte weg naar vertrouwen
Vertrouwen herstellen is moeilijker dan behouden. Er is geen korte weg naar vertrouwen en afsnijden is er al helemaal niet bij. We zullen dan ook flink moeten werken aan het vertrouwen in elkaar en in organisaties.
Verander de wereld en begin bij jezelf. Als iedereen ervoor zorgt dat hij of zij op zichzelf kan blijven vertrouwen komt het uiteindelijk vast wel weer goed. Dat vertrouwen heb ik als optimistische Nederlander!
Arjan Rengers
29 september 2019
[1] Parool 24.09.2019 | Klaas Knot: ‘Dit pensioenstelsel holt het vertrouwen uit’
[2] Trouw 26 .09.2019 | Meer vertrouwen helpt mensen uit de bijstand
[3] De Telegraaf 26.09.019 | VEB: herstel vertrouwen banken schiet niet op
[4] Travel pro 25.09.2019 | Meerderheid vertrouwt reisorganisaties niet meer na problemen Thomas Cook
[5] Edelman Trust Barometer 2019: Nederlanders hebben het meeste vertrouwen in werkgever