HET ESF INCLUSIVITEITSSPROOKJE

Of Joost dader, slachtoffer of allebei is, doet er niet toe. Eurovision Song Contest (ESC) zoals we het kennen is dood. Als een aquarium dat langzaam ververst werd, vulde het zich de afgelopen decennia -bij gebrek aan een nieuw narratief- beetje bij beetje met neonationalistisch westers sentiment.

Ooit verlegde het festival grenzen. Het herijken van Europese (gender)normen werd een ongeschreven taak van het festival door podium te geven aan de eerste openlijke homo (1988), transgender (1999) en vrouw met baard (2014) [1]. Ieder jaar werd het vieren van inclusiviteit, gelijkheid, universaliteit en diversiteit belangrijker. ESC ging hierdoor steeds meer over levensstijl en identiteit.

Precies deze twee waarden staan de laatste tien jaar onder druk. Preutsheid, vertrutting en queergerelateerd geweld zijn door de opmars van radicaal-rechts in veel Europese landen te signaleren. Tekenen van deze veranderende waarden waren ook bij Eurovision te zien. Toen Conchita Würst won, trok Turkije zich in 2014 voorgoed terug uit het festival. In 2019 Hongarije ook omdat het festival te gay zou zijn. Door deze red flags of change als een oude, witte man te negeren, groef de European Broadcasting Union (EBU) als organisator zijn eigen graf.

Don’t talk the talk unless you can walk the walk

Het inclusiviteitssprookje klapte definitief met de uitsluiting van Rusland in 2022 en werd vorige week versterkt door de diskwalificatie van Joost Klein en het niet uitsluiten van Israël. ‘Don’t talk the talk unless you can walk the walk’ zei het boegeroep uit het publiek. Tekenend was reactie van de stagemanager (type: middelbaar, wit) hierop: “The Eurovision tribe is not hatefull people”. [2]. Met andere woorden: zo kennen we jullie helemaal niet, gedraag je.

Ook de draaiboekdwangbuis, tenenkrommende persmomenten en restricties op beeldmateriaal versterkten het gevoel van onvrijheid en gebondenheid bij het publiek: #FuckEBU, #cancelEBU, #Donewitheurovision. EBU werd nu zélf ineens aangevallen. Ze bleek een slechte verdediger en verschool zich stilletjes achter de politie. Fataal voor je geloofwaardigheid in een tijd waarin transparantie als hoogste waarheid wordt gezien.

#Techvote

Als EBU en ESC écht grensoverschrijdend en normverleggend willen blijven, waarom worden landsgrenzen dan virtueel gerespecteerd daar waar ze in het echt geschonden worden?