Rasad, het is een Bengaals woord. Googletranslate kent het woord ‘Rasad’ niet. In het Bengaalse schrift zie ik in de app van deze vertaalmachine het woord ‘logistiek’ op mijn scherm verschijnen. Gelukkig heeft het Bengaalse kunstcollectief ‘Britto Arts Trust’[1] dit woord in het Engels vertaald: ‘Rasad stands for food in general. It can be either food for eating or food as the storage of knowledge and ideas towards any kind of creative actions.’[2].
Hun kunstwerk ‘Rasad’, tentoongesteld in het Centraal Museum Utrecht [3], is inderdaad een oprechte creatieve actie. Op het eerste gezicht ziet het kunstwerk er gemoedelijk uit: een levensgrote houten marktkraam met gekleide etenswaren van Coca cola flesjes en blikjes Campbell’s keurig gestald. Trossen Chiquita bananen en nog meer verse waren van keramiek en hout, niets vreemds vond ik het.
Bommen en broccoli
Tot dat ik een stapje dichterbij deed: handgranaten in de vorm van een ananas; vis met daarin geschilderd foetussen; bommen in een vorm van een cola flesje; melkpakken van scheermesjes; een broccoli uit de loop van een pistool, en nog meer van dit soort bijzondere handgemaakte beeldjes. Het is een protest tegen het westerse imperialisme. Het collectief geeft aan dat onder de invloed van westerse reclame en populaire culturen sinds de jaren ‘70 van de vorige eeuw de lokale en biologische voedsel variëteit verdrongen hebben.
Zelf ben ik in 1975 geboren. Ik realiseer me dat de voedselvoorwerpen die daar uitgestald zijn ook voor mij niet vreemd zijn. Het heeft mijn beeld gevormd van mijn eigen voedselcultuur hier in Nederland.
Campbell’s en Cola
Een blikje Campbell’s associeerde ik bijvoorbeeld niet met westerse imperialisme, maar met een pop art kunstwerk. Ik had zoiets van ‘Oh, dit alledaags blikje van Andy Warhol is zelfs op de markten in Bangladesh op het platteland te vinden’. Met het vertrek van Coca Cola uit Rusland [4] heb ik gelezen dat er in Rusland een eigen variant in de supermarkten ligt met de naam Cool Cola. Maar met het bekende label in het rood met witte letters en vorm van de fles, om het toch herkenbaar te maken dat het cola is.
Dit alles intrigeert me. Wat is de wereldwijde reactie op de globalisering van westerse beeldcultuur? De komende periode hoop ik hierover meer kennis, ideeën en creatieve inspiraties op te doen, kortom mijn eigen Rasad.
Monique
April 2024
Central Gallery Praag, Centraal Museum Utrecht
Geraadpleegde bronnen internet:
[1] https://brittoartstrust.org/
[2] https://brittoartstrust.org/2022/11/10/%e0%a6%b0%e0%a6%b8%e0%a6%a6-rasad_2022/
[3] https://www.centraalmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/op-scherp