A CHANGING STATE OF MIND

Los van onze achtergrond, levensovertuiging of sociale status genieten we allemaal van een beetje luxe in ons leven. Althans luxe in de betekenis van mooie dingen die ons leven fijner en  comfortabeler maken. Luxe staat voor indulgence, het heimelijk genieten en het gehoor kunnen geven aan onze stille verlangens. Luxe is niet nodig, maar geeft geur en kleur aan ons bestaan.

Niets mis met een beetje luxe zou je denken, maar luxe lijkt in deze tijd haar sprankeling te verliezen.

Luxe…

Designer’s outlets. Secrets Escapes. H&M high-end designers. Black Friday. Vandaag besteld, morgen in huis. Klarna. Allemaal inspanningen die luxe toegankelijker maken voor steeds meer mensen. Waar we vroeger flink moesten sparen voor een exclusieve designertas of een droomreis naar de Malediven, kan tegenwoordig bijna iedereen vanuit de luxe van thuis alles met 1 klik regelen. Met flinke korting.

….een luxeprobleem?

Maar tegen welke prijs? Toenemende vraag, productie en concurrentie met als gevolg nijpende vraagstukken over milieu, ethiek, ongelijkheid: welke kinderhandjes hebben aan je jurk gewerkt? Hoeveel werklieden zijn uitgebuit voor de snelle gratis bezorging of de extra korting? Hoeveel bomen zijn er gekapt, hoeveel extra CO2-uitstoot en plastic in de zee? Luxe krijgt steeds meer de doffe glans van shaming.

En hoe luxe is luxe eigenlijk nog als alles zo binnen handbereik is? Luxe zou bijzonder en betekenisvol moeten zijn. Het gaat om verlangen en beloning. Met nieuwe technieken worden dingen sneller vervaardigd. Met toenemende welvaart wordt alles nog sneller geconsumeerd. Hoe schaars en authentiek zijn deze luxe producten nog?

De foto’s van fotograaf Uğur Gallenkuş [1] verbeelden mooi en treffend de twee kanten van deze medaille.

Bewust verlangen

In deze wrijving ontstaat er ruimte voor een andere kijk op luxe: nieuwe luxe is tijd, stilte, minimalistisch [2] leven, duurzaam, [3] JOMO….

Mensen ruilen hun loon in voor extra vakantiedagen [4]. Ze beoefenen tijdsurfen, gaan op retraite of digital detox [5], kiezen voor stille enclaves [6] of de luxe van een duurzaam tiny house [7]. Het nieuwe verlangen verschuift van materieel naar immaterieel: bewust, duurzaam, schuldvrij.

En in de toekomst? Kunnen we nog genieten van de luxe van de schone natuur? Van mooi ambacht? Of verwennen we onszelf liever met de luxe van een ‘Mobility as a Service’ EZ-Ultimo [8] en huldigen we ons in biokleding [9] die zich aanpast aan de omgevingstemperaturen? Of een stap verder, de luxe van een winterslaap [10] om het ecosysteem te besparen?

Het designmuseum Cube had begin dit jaar een prikkelende tentoonstelling over luxe. Met Luxe? Veranderende verlangens [11] daagt Cube het publiek uit om na te denken over ons eigen beeld van luxe in deze snel veranderende wereld met ecologische en ethische grenzen. Het werk van Sophie de Oliveira, ‘The Alternative Limb Project is een sprekend voorbeeld. Zij maakte een beenprothese bedekt met Swarovski-kristallen. Het kunstwerk staat voor de gelaagde betekenis van het woord luxe in de huidige samenleving.

Mijn recentste indulgence was een Oura ring. Heimelijk verlangen? Ja. Noodzakelijk? Nee. Luxe? Absoluut. Bewust overwogen en schuldvrij? Jazeker! Mijn smart middel tot een bescheiden, bewust en gezond leven. Voor mij waardevol, voor een ander wellicht een verkwisting. Luxe blijft tenslotte persoonlijk.

Wat is voor jou luxe?

Tram

11 november 2019